STANISŁAW MONIUSZKO

TWÓRCA OPERY NARODOWEJ

STANISŁAW MONIUSZKO

HALKA

PRZĄŚNICZKA

STANISŁAW MONIUSZKO to polski kompozytor, organista, dyrygent i pedagog. Urodził się  w 1819 r. w Ubielu, zmarł w 1872 r. w Warszawie. Pochodził z rodziny szlacheckiej osiadłej na Białorusi. Pierwszą nauczycielką gry na fortepianie była matka. Przejawiał też nieprzeciętne zdolności muzyczne i kiedy miał osiem lat rodzice przenieśli się do Warszawy, aby zapewnić mu edukację muzyczną. W wieku 18 lat Moniuszko wyjechał do Berlina, gdzie studiował harmonię i kontrapunkt.
Twórczość S. Moniuszki to m.in.:
opery – „Halka”; „ Hrabina”; „Verbum nobile”; „ Straszny dwór”; „ Paria”; „ Flis”
operetki – „ Nocleg w Apeninach”; „ Nowy Don  Kichot”; „ Loteria”; „ Jawnuta”
balety – „ Monte Christo”; „ Na kwaterunku”; „ Figle szatana’ ponad 300
pieśni – zebranych w 6 zeszytach  „Śpiewnikach domowych” – wydanych  za życia Moniuszki, oraz dalszych 6 zeszytów – wydanych po  śmierci.
kantaty muzyka instrumentalna – uwertura fantastyczna „Bajka”; 2 kwartety smyczkowe; uwertury i tańce.
utwory fortepianowe muzyka religijna – 6 mszy.
S. Moniuszko jest, oprócz  F. Chopina, najwybitniejszym kompozytorem polskim XIX wieku, głównym przedstawicielem stylu narodowego w Polsce, a przede wszystkim twórcą polskiej opery narodowej i pieśni.

HENRYK WIENIAWSKI

Wybitny polski  kompozytor i skrzypek.

HENRYK WIENIAWSKI

KUJAWIAK

                                HENRYK WIENIAWSKI

Urodził się 10 lipca 1835 r. w Lublinie, zmarł 31 marca 1880 r. w Moskwie, pochowany 7 kwietnia w Warszawie. Polski skrzypek i kompozytor. Syn lekarza - chirurga, człowieka o szerokich zainteresowaniach humanistycznych oraz matki - pianistki, córki warszawskiego lekarza i siostry wybitnego pianisty Edwarda Wolffa. Uczeń Jana Hornziela i Stanisława Serwaczyńskiego w Lublinie, w ósmym roku życia (1843) przyjęty do Konserwatorium Paryskiego. Klasę prof. Josepha Massarta ukończył z najwyższą nagrodą, jako 11-letni chłopiec, najmłodszy w historii uczelni. Wkrótce rozpoczął - trwającą przez całe, niestety zbyt krótkie życie - tournee artystyczne po świecie, jako wirtuoz, porównywany z Paganinim. Koncertował omal we wszystkich krajach Europy (w niektórych wielokrotnie) oraz w USA. W polskich miastach ponad 130 razy. Z bratem - pianistą i sam, bądź z innymi najznakomitszymi artystami, m.in. z Antonem Rubinsteinem; był świetnym kameralistą. Czas dzielił na występy i podróże - dyliżansem i wagonami pierwszych kolei żelaznych oraz zaspakajanie namiętności, m.in. w ekskluzywnych kasynach gry i salonach towarzyskich. Był nadwornym skrzypkiem cara w Petersburgu (1860 - 72) i profesorem Konserwatorium w Brukseli (1874 - 76). Żonaty z Angielką Izabellą Hampton. Ze związku tego pochodziło sześcioro potomstwa. Tylko najmłodsza córka Henrietta (ur. w 1878 r.) dożyła sędziwego wieku (zmarła w 1962 r.). H. Wieniawski łączył intensywną działalność estradową z pracą twórczą, rozpoczętą już w dzieciństwie. Komponował (ok. 50 pozycji) dzieła o charakterze popisowym i lirycznym (w dużym stopniu z myślą o sobie, jako wykonawcy), niejednokrotnie nawiązując do tradycji narodowej i ludowej (polonezy, mazurki, kujawiaki). Pisał, popularne w XIX w., fantazje na tematy operowe (np. „Fausta” Gounoda). Jest autorem etiud i dwóch wirtuozowskich koncertów skrzypcowych z orkiestrą, wykonywanych do dzisiaj przez najsłynniejszych solistów. Najpopularniejsze jego utwory wciąż są na nowo wznawiane w czołowych wytwórniach płytowych.

Poznajemy postać wielkiego kompozytora

FRYDERYK CHOPIN

ETIUDA REWOLUCYJNA

Fryderyk Franciszek Chopin, ur. 1 marca 1810 w Żelazowej Woli, zm. 17 października 1849 w Paryżu. Najwybitniejszy polski kompozytor a także wybitny pianista. Czołowy przedstawiciel muzyki okresu romantyzmu. Nazywany jest poetą fortepianu. U źródeł jego twórczości leżała wielka wrażliwość oraz umiejętność czerpania wzorców wprost z polskiej muzyki ludowej.


F. Chopin wywodzi się z majątku hrabiostwa Skarbków, gdzie jego ojciec, Mikołaj Chopin, z pochodzenia francuz, mieszkał i pracował jako guwerner. Matka, Justyna z Krzyżanowskich, pochodząca z Kujaw była osobą bardzo muzykalną - grała na fortepianie i śpiewała. Stała się pierwszą nauczycielką muzyki dla małego Fryderyka.
W wieku sześciu lat chłopiec rozpoczął naukę gry na fortepianie u Wojciecha Żywnego. Z starszą siostrą Ludwiką Fryderyk muzykował w domu grając na cztery ręce. Pierwszą próbą kompozytorską małego Fryderyka był Polonez B-dur napisany ręką ojca. Okres nauki u Wojciecha Żywnego to także początek występów publicznych małego Chopina. Grywał on w salonach arystokracji warszawskiej i brał udział w koncertach dobroczynnych.
Fryderyk Chopin jako szesnastoletni młodzieniec rozpoczął studia w zakresie teorii kompozycji u Józefa Elsnera w warszawskiej Szkole Głównej Muzyki. Ogromny wpływ na rozwijanie jego talentu było obcowanie z pieśniami i tańcami ludowymi Mazowsza, Kujaw, Wielkopolski i Lubelszczyzny. W 1826 roku odbył swoją pierwszą zagraniczną podróż do Berlina, a wkrótce także do Wiednia oraz do Drezna i Pragi. Wieku dziewiętnastu lat ukończył studnia u J. Elsnera.
W październiku 1830 roku Fryderyk ostatni raz wystąpił przed publicznością warszawską. 2 Listopada 1830 roku opuścił Warszawę na zawsze, udając się najpierw do Drezna, następnie do Wiednia, Salzburga, Monachium i Stuttgartu. We wrześniu 1831 roku przybył do Paryża, gdzie osiadł na stałe.
W pierwszych latach w Paryżu Chopin rozwijał swoją ożywioną działalność koncertową. Wykonywał własne utwory utrwalając tym swoją pozycję kompozytora i pianisty. Chopin skoncentrował się głównie na twórczości kompozytorskiej. Swoje dzieła wydawał u wydawców francuskich, niemieckich i angielskich. Jego głównym źródłem utrzymania była działalność dydaktyczna. Miał bardzo wielu uczniów, a wśród nich, oprócz amatorów, także grupę profesjonalnie kształcących się pianistów.
Był człowiekiem bardzo towarzyskim. Łączyły go przyjazne kontakty z m.in. Franciszkiem Lisztem, Vincenzo Bellinim, Gioacchino Rossinim i Feliksem Mendelssohnem, jak i z wydawcami, krytykami oraz całą polską emigracją.
W 1836 roku poznał pisarkę George Sand, która stała się jego życiową partnerką, mającą znaczący wpływ na życie kompozytora. Razem podróżowali, zawitali wspólnie na Majorkę, do Marsylii i Genui.
Od 1839 roku stan zdrowia chorego na gruźlicę Chopina pogarszał się. W 1848 roku odbył ostatnią podróż koncertową po Anglii i Szkocji, dając 16 listopada ostatni publiczny koncert w Londynie, po którym ciężko zaniemógł. Po powrocie do Paryża, nie odzyskał już zdrowia. Zmarł 17 października 1849 roku w mieszkaniu przy placu Vendome 12. Pochowany został na Paryskim cmentarzu Pere Lachaise. Serce Chopina znajduje się w Warszawie, w Kościele św. Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu.

Choć Fryderyk Chopin zaliczany jest do epoki romantyzmu, sam nie cierpiał romantyzmu, powszechnie rozumianego jak to proponowali Hector Berlioz, Franciszek Liszt, Beethoven, Richard Wagner, czy choćby Piotr Czajkowski.
Za geniuszy muzyki uważał tylko Mozarta i Bacha. W akcie umiłowania Mozarta napisał "Wariacje B-dur", Bacha – Fugę a-moll. Jego jedynym ukłonem w stronę epoki romantyzmu były ballady F-dur i g-moll, skomponowane wedle samego kompozytora na temat "Jeziora Świteź" i "Świtezianki" Mickiewicza. Od początku komponowania Chopina inspirowały wyłącznie tematy polskie. Szczególnie zajmowały go polskie tańce ludowe – mazurki, oberki, polonezy i kujawiaki, których elementy zawarł w słynnych Polonezach i Mazurkach.
Jego dorobek kompozytorski to m.in.:
- 57 mazurków,
- 16 polonezów,
- 19 walców,
- 19 nokturnów,
- 4 ballady,
- 4 scherza,
- 3 sonaty fortepianowe i jedna na fortepian i wiolonczele,
- 26 preludiów,
- 27 etiud,
- 4 impromptus,
- 2 koncerty,
- 4 inne utwory na fortepian z orkiestrą,
- 17 pieśni,
- 2 utwory na wiolonczele i fortepian, trio fortepianowe,
- inne utwory fortepianowe (ronda, wariacje, marsze), kilka utworów na 4 ręce,
- utwory pojedyncze: „Fantazja”, „Barkarola”, „Berceuse”, „Tarantela”, „Bolero”.